Er is nog weinig bekend over beproefde en overdraagbare methodes rondom de arbeidstoeleiding van statushouders. In een nieuw onderzoek wordt de effectiviteit van twee interventies die statushouders voorbereiden op werk daarom onder de loep genomen. Daarmee willen we de inzichten in wat werkt en waarom het werkt vergroten. Voor dit onderzoek is er samen met de betrokkenen, gekeken naar twee interventies en is de Theory of Change opgesteld. Hoe deze eruit zien en de manier waarop de Theory of Change bij dit onderzoek is gebruikt is beschreven in dit tussentijdse artikel.

In dit onderzoek wordt er gekeken naar de interventies Vluchtelingen Investeren in Participeren (VIP) van VluchtelingenWerk in negen gemeentes in Gelderland en Overijssel, regio VluchtelingenWerk Oost-Nederland en Werktrajecten van Stichting NVA in de gemeente Amersfoort. Het onderzoek is onderdeel van een onderzoeksprogramma van ZonMw, getiteld Vakkundig aan het Werk, waar ook het rapport Werkend Leren van Kennisplatform Integratie & Samenleving onder valt.

Centraal in het onderzoek staat de Theory of Change (ToC). De ToC, ook wel veranderingstheorie genoemd, is in opkomst in het sociaal domein in Nederland. Het is een onderzoeksmethode waarmee de effectiviteit en de werkzame elementen van interventies worden onderzocht. Via de Theory of Change kunnen we in kaart brengen of statushouders er in slagen voorbereid te zijn op de toeleiding naar een baan of een opleiding. Daarnaast komen we te weten wat er via tussenstappen is bereikt en wat daarbij eventuele belemmeringen en werkzame elementen zijn.

Voor dit onderzoek hebben we samen met de betrokkenen (bedenkers, uitvoerders, gemeentes en bedrijven) een ToC per interventie opgesteld. De ToC van beide interventies is in dit artikel opgenomen. In dit artikel blikken we terug op het eerste onderzoeksjaar om onze ervaring te delen met het gebruik van ToC als centrale kapstok bij dit onderzoek.